Media społecznościowe – narzędzie czy pułapka?
Facebook, Instagram, TikTok, X (dawniej Twitter) czy Snapchat – początkowo miały łączyć ludzi. Dziś dla milionów osób są źródłem uzależnienia. Przestajemy funkcjonować bez powiadomień, lajków i reakcji innych. Czy to jeszcze rozrywka, czy już kompulsja?
Dlaczego uzależnienie od mediów społecznościowych jest tak groźne?
Media społecznościowe żerują na potrzebie akceptacji, porównywania się z innymi i ciągłej stymulacji. Mózg uzależnia się od mikronagród (polubienia, serduszka, nowe komentarze), a to prowadzi do błędnego koła.
Objawy uzależnienia od social mediów
- Spędzanie wielu godzin dziennie na przeglądaniu postów
- Uczucie niepokoju, gdy nie ma dostępu do aplikacji
- Skrajne reakcje emocjonalne na brak lajków lub negatywne komentarze
- Porównywanie się z innymi i niskie poczucie własnej wartości
- Rejestrowanie wszystkiego w celu publikacji („żyję, żeby wrzucać”)
- Rezygnacja z kontaktów offline na rzecz cyfrowych relacji
Wpływ social mediów na zdrowie psychiczne
Badania pokazują, że nadmierne korzystanie z mediów społecznościowych zwiększa ryzyko:
- depresji i lęków
- problemów z obrazem własnego ciała
- wypalenia cyfrowego (ang. digital fatigue)
- zaburzeń snu
- trudności w nawiązywaniu realnych relacji
Terapia uzależnienia od social mediów – co pomaga?
- Psychoterapia – pomoc w rozpoznaniu mechanizmów uzależnienia
- Zmiana nawyków cyfrowych – ustalanie granic, czas offline
- Techniki uważności (mindfulness) – kontakt z tu i teraz zamiast ucieczki w ekran
- Wsparcie grupowe – rozmowy z innymi osobami mającymi podobny problem
Szczególnie zagrożona: młodzież
Nastolatki są najbardziej narażone. Ich samoocena dopiero się kształtuje, a media społecznościowe budują nierealistyczny obraz życia. Dlatego tak ważna jest edukacja cyfrowa i rozmowa w rodzinach.
