Czym jest uzależnienie od smartfona i internetu?
Coraz więcej osób nie wyobraża sobie dnia bez sięgnięcia po telefon. Scrollowanie Instagrama, odświeżanie TikToka, godziny spędzone na YouTube czy ciągłe sprawdzanie maili – to nowa codzienność. Jednak u części osób granica między użytkowaniem a uzależnieniem zostaje przekroczona.
Uzależnienie od smartfona i internetu to forma uzależnienia behawioralnego, w której technologia zaczyna dominować nad życiem prywatnym, społecznym i zawodowym.
Najczęstsze objawy uzależnienia od telefonu i internetu
- Niepokój lub irytacja, gdy nie ma dostępu do telefonu/Wi-Fi
- Zanik zainteresowania realnymi relacjami i aktywnościami offline
- Zaniedbywanie obowiązków w pracy, szkole, w domu
- Utrata poczucia czasu – „tylko sprawdzę coś na 5 minut”, które zamienia się w 2 godziny
- Spanie z telefonem, przerywanie snu na sprawdzanie powiadomień
- Poczucie pustki lub lęku bez telefonu w pobliżu
Dlaczego tak łatwo się uzależnić?
Aplikacje są projektowane tak, by utrzymać naszą uwagę jak najdłużej. Scrollowanie daje szybkie nagrody (dopamina!), a każdy “lajk” czy wiadomość potwierdza naszą wartość. Mózg reaguje na to podobnie jak w przypadku substancji psychoaktywnych.
Skutki długotrwałego uzależnienia od internetu i telefonu
- Pogorszenie jakości snu
- Spadek koncentracji
- Izolacja społeczna
- Depresja, lęki, FOMO (fear of missing out)
- Problemy w relacjach międzyludzkich
- Zanik umiejętności komunikacji twarzą w twarz
Jak wygląda terapia uzależnienia od telefonu i internetu?
Terapia zaczyna się od rozpoznania problemu. Pomocne są:
- Psychoterapia indywidualna (często poznawczo-behawioralna)
- Edukacja cyfrowa – nauka higieny korzystania z technologii
- Ustalanie limitów czasowych, tzw. „detoks cyfrowy”
- Terapia rodzin – szczególnie przy uzależnieniu dzieci i nastolatków